Bankacılık sektörü zamana ayak uydururak hızlı bir biçimde dijitalleşmektedir. Bankalar, internet üzerinden sağladıkları hizmetler ile kullanıcıların hayatını kolaylaştırmakta ve vakit kaybını önlemektedir. Böylelikle verimlilik ve kar da artmakta, para akışı hızlanmaktadır.
İnternet bankacılığı alanlarından belki de dikkat çekeni ise Açık Bankacılıktır. Peki, açık bankacılık nedir ve nelere dikkat edilmesi gerekir?
Finansal sistemde yer alan verilerinizin güvenilir şartlar altında üçüncü parti kuruluşlar ile paylaşılmasını sağlayan hizmetlere açık bankacılık ya da open banking adı verilir.
Açık Bankacılık ile kullanıcılar internet üzerinden bankacılık işlemlerini gerçekleştirmek ve finansal bilgilerine ulaşmak için yalnızca çalıştıkları bankaların online platformlarına mahkum kalmaz. Çalıştıkları diğer bankalardaki bilgilerini ve işlemlerini tek bir platformda takip edebilir. Çalıştıkları bankaların hizmetlerini karşılaştırabilir ve bankaların kendi uygulamaları üzerinden tekrar tekrar giriş çıkış yapmadan işlemlerini gerçekleştirebilir.
Açık Bankacılık Yasası
Açık bankacılığın popülerliği gün geçtikçe artmaktadır. İlk olarak İngiltere’de ortaya çıkan açık bankacılık, daha sonra Avrupa ve tüm dünyaya yayılarak etki alanını genişletmiştir.
Türkiye’de de hızla yayılan açık bankacılık bazı yerel bankacılık kanunlarına tabidir. 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Kanunu 2013 yılında yürürlüğe girmiştir. Bu kanunda ödeme sistemi ve ödeme hizmeti gibi kavramlar ilk kez yer almıştır. Ardından 2020 yılının başında, 7192 sayılı Kanun ile mevcut 6493 sayılı Kanun’da açık bankacılık yasası ile ilgili köklü değişiklikler yapılmıştır. Bu sayede açık bankacılığın hukuki altyapısı oluşturulmaya başlanmıştır. 01.12.2022 tarihinde ise Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) açık bankacılık hizmetlerinin kullanıma açıldığını duyurmuştur. Açık bankacılık yasal düzenleme sonrasında Türkiye’deki kullanıcıların da mobil uygulamalarında, tek ekran üzerinden hesaplarına erişmesi mümkün hale gelmiştir.
Açık Bankacılıkta Veri Aktarımı Nasıl Gerçekleşir?
Tek bir ekran üzerinden tüm banka hesaplarınıza ulaşmanıza olanak sağlayan açık bankacılık uygulaması, arka planında yoğun bir veri aktarımı gerçekleştirmekdir. Bu veri aktarımlarının yapılması için API adıyla kısaltılan bir iletişim programı kullanılır. API'ler, müşterilerin çalıştıkları bankalarında güvenli bir biçimde saklanan bilgilerini işlemler gerçekleştirmek ve bilgi vermek amacı ile Açık Bankacılık uygulamalarına yansıtır. Bu sayede açık bankacılık API yardımı ile tüm banka hesapları tek merkezde toplanır. Özetle müşterinin hali hazırda çalıştığı bankaların uygulamaları üzerinden yaptığı güvenli girişler, önceden verilen bir rıza ile Açık Bankacılık uygulaması tarafından gerçekleşmiş olur ve uygulama, tüm çalışılan bankalar ile bu aktif iletişimi açık tutar.
API’ler günümüzde pek çok dijital uygulama tarafından kullanılmaktadır. Ekranınızın köşesinde hava durumunu haber veren bilgi kutucukları, çeşitli site ve uygulamalarda son dakika haberleri ileten alanlar, bir uygulamaya üye olurken varolan mail adresinizin kullanılmasının önerilmesi hep bu farklı uygulamalar arasında iletişimi mevcut kılan API’ler ile mümkün olmaktadır.
Bu açıdan bakıldığında Açık Bankacılık, hızla gelişen ve birbirine entegre olan internet ekosistemindeki gelişimin bankacılık alanına doğal bir yansımasıdır. Pek çok markaya ulaştığınız, indirimleri takip edebildiğiniz bir alışveriş portalının kolaylığını, finansal işlemleriniz için gerçekleştirir.
Tıpkı bu portallar gibi size bir müşteri güvencesi sağlarken zaman kazandırır ve dahası karlı işlemler gerçekleştirebilmenize olanak tanır. Bu nedenle de Açık Bankacılık kullanımı hem kurumsal hem bireysel düzeyde hızla artmaktadır.
Açık Bankacılık ve Geleneksel Bankacılık Arasındaki Farklar Nelerdir?
Açık bankacılık uygulamaları ile çalıştığınız bankalara ait tüm hesaplarınızı tek bir hesapta toplayabilir, hesap bilgilerinizi ve hesap hareketlerinizi görebilirsiniz. Aynı zamanda bakiye sorgulama veya para transferi gibi işlemlerinizi tek bir kanaldan gerçekleştirebilirsiniz. Tüm bunların yanı sıra açık bankacılık bazı yönleri ile geleneksel bankacılıktan farklıdır.
● Açık bankacılıkta tüm banka hesaplarınızı tek bir ekran üzerinde görüntüleyebilirken geleneksel bankacılıkta böyle bir durum söz konusu değildir. Her bir banka hesabı için banka uygulamasına giriş yapmanız gerekir.
● Açık bankacılıkta üçüncü parti şirketler (fintech) müşterilerin arasına dahil olurken geleneksel bankacılıkta sadece banka ve müşteri arasında bir ilişki görülür.
● Açık bankacılık geleneksel bankacılığa göre tek platform sunması dolayısıyla müşteri deneyimini zenginleştirir.
● Açık bankacılıkta verilere erişimin hızlı olması zamandan tasarruf sağlar. Geleneksel bankacılıkta tek tek banka hesaplarına ulaşım sağlamak zaman ve emek kaybını açığa çıkarır.
Açık Bankacılık Avantajları Nelerdir?
Dediğimiz gibi Açık Bankacılık son yıllarda oldukça yaygın kullanılır hale gelmiştir. Bunun temel nedeni ise hızla gelişen ve entegre olan bir dünyada güvenli, hızlı , zaman ve para tasarrufu sağlayan bir hizmet olmasıdır. Güven çerçevesinde işlem sunan açık bankacılık hizmetinden yararlanan tüm kullanıcıların sahip oldukları avantajlardan bazıları ise şöyledir:
● Müşteriler için açık bankacılığın avantajları: Kişiselleştirilmiş ürün ve hizmetlere erişmek, kredi almak ve ödeme yapma konusunda opsiyon, farklı ödeme planları yapmak, hesap hareketlerini tek uygulamadan kontrol etmek, kredi başvurularının hızlı sonuçlanması, elverişli teklif ve ürünler.
● Bankalar ve finansal teknoloji firmaları için açık bankacılığın avantajları: Müşteri sadakatini ve memnuniyetini üst seviyeye çıkarmak, paydaşların birbirlerine yakın çalışması ile sektörün geleceğine yönelik çalışmalar yapılması.`
